سریلانکا، کشوری در جنوب آسیا با تنوع فرهنگی و تاریخی غنی، دارای ساختار جمعیتی ویژهای است که ترکیبی از ادیان، اقوام و زبانهای مختلف را شامل میشود. این کشور که به دلیل جاذبههای طبیعی و فرهنگیاش شهرت دارد، از اقلیتهای مذهبی متعددی تشکیل شده که هرکدام به سهم خود نقش مهمی در فرهنگ و هویت سریلانکا دارند. در میان این اقلیتها، مسلمانان جایگاه قابل توجهی دارند و حضور آنها با تاریخچهای از مهاجرتهای عربی و فرهنگی غنی همراه بوده است. حالا که تور سریلنکا از مشهد ما شروع شده، وقت مناسبی است که در این مقاله، به بررسی دقیق جمعیت سریلانکا و همچنین جمعیت مسلمانان و شیعیان این کشور پرداخته و جایگاه و تأثیر آنها را در جامعه سریلانکایی مورد تحلیل قرار میدهیم.
جمعیت کشور سریلانکا
سریلانکا با جمعیتی حدود ۲۲ میلیون نفر یکی از کشورهای پرجمعیت جنوب آسیا است که به دلیل موقعیت جغرافیایی و تنوع فرهنگیاش شناخته شده است. بیشتر جمعیت کشور در مناطق شهری، خصوصاً در کلومبو و نواحی غربی متمرکز است. جمعیت سریلانکا با نرخ رشد سالانه کم به دلیل بهبود بهداشت و کنترل نرخ موالید به آرامی در حال افزایش است و بهطور کلی جامعهای متنوع از لحاظ قومی و مذهبی را تشکیل میدهد.
بر اساس آخرین آمارها، ۷۰ درصد از جمعیت سریلانکا بودایی هستند که بیشتر از قومیت سینهالی تشکیل شدهاند و در مناطق جنوبی و غربی کشور سکونت دارند. حدود ۱۲.۶ درصد از مردم سریلانکا پیرو مذهب هندو و عمدتاً از قوم تامیل هستند. این گروه بهویژه در مناطق شمالی و شرقی کشور زندگی میکنند و تاریخچهای طولانی در سریلانکا دارند. مسیحیان، که حدود ۷.۴ درصد از جمعیت را تشکیل میدهند، در سراسر کشور پراکندهاند اما بیشتر در مناطق ساحلی شرقی و برخی شهرهای بزرگ یافت میشوند.
جمعیت مسلمانان در سریلانکا
مسلمانان حدود ۹.۷ درصد از جمعیت سریلانکا را تشکیل میدهند و یکی از اقلیتهای مذهبی بزرگ کشور محسوب میشوند. اکثر مسلمانان سریلانکا از قوم مور هستند که به زبان تامیل صحبت میکنند و اصلیت آنان به بازرگانان عربی برمیگردد که قرنها پیش به این کشور مهاجرت کردهاند. علاوه بر مورها، گروه کوچکتری از مسلمانان مالایی در سریلانکا زندگی میکنند که از جنوب شرق آسیا آمدهاند و به زبان مالایی صحبت میکنند.
این مقاله رو از دست نده: نقشه کشور سریلانکا
جمعیت شیعیان سریلانکا
جامعه اسلامی سریلانکا متشکل از مسلمانان سنی مذهب و اقلیتی از شیعیان است. شیعیان سریلانکا، که بخش کوچکی از مسلمانان کشور را تشکیل میدهند، عمدتاً مهاجرانی از ایران و کشورهای دیگر در دهههای اخیر هستند و در مراسم مذهبی خود همچون محرم شرکت میکنند. اما به دلیل تعداد کم، شیعیان ساختار اجتماعی و فرهنگی سریلانکا را بهطور چشمگیری تحت تأثیر قرار ندادهاند.
مسلمانان سریلانکا بهطور گسترده در سراسر کشور پخش شدهاند اما تراکم بالاتری در نواحی شرقی و غربی دارند. آنها در مشاغل مختلف فعالیت دارند و برخی از آنها به تجارت و کسب و کارهای مختلف مشغول هستند. علاوه بر این، مسلمانان سریلانکا به دلیل نقش تاریخی بازرگانان عرب، تأثیراتی در فرهنگ و تجارت محلی گذاشتهاند.
اقلیتهای مذهبی، از جمله مسلمانان و شیعیان، در سریلانکا با چالشهای مختلفی مواجهاند. این چالشها شامل تفاوتهای فرهنگی و مسائل اجتماعی است که گاهی با سوءتفاهمها و اختلافات مذهبی همراه میشود. از اینرو، برخی از مسلمانان و شیعیان به دلیل فشارهای اجتماعی و اختلافات فرهنگی تلاش دارند تا خود را با ساختار اجتماعی سریلانکا تطبیق دهند و بهطور موثر در جامعه ادغام شوند.
مسلمانان سریلانکا با فرهنگ و سنتهای خاص خود، تأثیراتی در زمینههای مختلف هنری، غذایی و تجاری داشتهاند. غذاهای سنتی مسلمانان سریلانکا، مانند بریانی و غذاهای حلال، مورد استقبال سایر مردم نیز قرار گرفته است. افزون بر این، مسلمانان سریلانکا با برپایی جشنهای مذهبی مانند عید فطر و عید قربان، به تنوع فرهنگی کشور افزودهاند.
جمعیت مسلمانان سریلانکا بهطور پیوسته در حال افزایش است و نسلهای جدید به تحصیلات و مشاغل مختلف روی آوردهاند. با رشد اقتصادی و پیشرفتهای اجتماعی در کشور، بهنظر میرسد که جامعه مسلمانان سریلانکا بتواند بهطور مؤثرتری در جامعه بزرگتر سریلانکا مشارکت کند و به رفاه اجتماعی و اقتصادی کشور کمک نماید.
جمع بندی
در جمعبندی، سریلانکا کشوری با فرهنگ و تاریخ غنی است که ساختار جمعیتی آن ترکیبی از اقوام و ادیان متنوع را شامل میشود. این کشور که از قرنها پیش محلی برای مهاجرتهای مختلف و تبادل فرهنگی بوده است، با جمعیتی حدود 22 میلیون نفر و توزیع متنوع ادیانی، مانند بوداییها، هندوها، مسلمانان و مسیحیان، همچنان یکپارچگی خود را حفظ کرده است. مسلمانان، بهویژه با تاریخچه طولانی مهاجرتهای عربی و مشارکت در تجارت و فرهنگ، جایگاه ویژهای در جامعه سریلانکا دارند و به بخش مهمی از این ساختار اجتماعی تبدیل شدهاند.
شیعیان نیز، هرچند درصد کمی از جمعیت مسلمانان را تشکیل میدهند، با برگزاری مراسمهای مذهبی و رعایت سنتها و آداب خود، در تنوع فرهنگی سریلانکا نقشآفرینی میکنند. بررسی جمعیت مسلمانان و شیعیان در سریلانکا نهتنها به درک بهتر از ساختار اجتماعی این کشور کمک میکند، بلکه نشان میدهد چگونه تنوع فرهنگی و مذهبی در سریلانکا با یکپارچگی و پذیرش همزیستی کرده است. این ترکیب فرهنگی و دینی گواهی بر ظرفیت بالای این جامعه برای حفظ هویتها و ارزشهای متنوع در کنار هم است.